14 ژوئن هر سال مصادف با 25 خردادماه روز جهانی اهدای خون نامگذاری شده است، روزی که قدردان افرادی است که اگر خون خود را اهدا نکنند، هر روز شاهد مرگ هزاران نفر خواهیم بود.

بسیاری از ما افرادی را می‌شناسیم که اگر هدیه حیات از جانب فرد دیگری در کار نبود، از بین رفته بودند، پس به دلیل محدود بودن مدت زمان نگهداری خون و فرآورده‌های آن لازم است، روزانه کار خداپسندانه اهدای خون انجام شود تا بتوان نیاز بیماران را تامین کرد.

به نقل از خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران ( ایسنا) – منطقه مرکزی – براساس شرایط اهدای خون تمامی افراد سالمی که مبتلا به بیماری‌های عفونی نیستند، می‌توانند خون اهدا کنند، مشروط بر اینکه معیارهایی چون سن 17 سال تمام تا 65 سال، حداقل وزن 50 کیلوگرم و فشار خون مناسب داشته باشند و فواصل زمانی اهدای خون در مردان حداکثر سالی چهار بار و برای زنان حداکثر سالی سه بار است.

اما افرادی هستند که به دو دلیل چون به مخاطره افتادن سلامت خود یا به مخاطره افتادن فرد گیرنده خون نباید خون خود را اهدا کنند.

فاطمه مهدویانی مدیرکل سازمان انتقال خون استان مرکزی در خصوص انواع اهداکنندگان به ایسنا گفت: اهداکنندگان بار اول افرادی هستند که برای بار اول خون خود را اهدا کرده‌اند و سابقه اهدای خون ندارند، اهداکنندگان با سابقه افرادی هستند که سابقه اهدای خون دارند ولی از آخرین اهدای آنها بیش از یک سال می‌گذرد، اما اهداکنندگان مستمر افرادی هستند که سالانه حداقل دو بار خون اهدا کرده و ذخیره‌ای از خون سالم و کافی را تامین می‌کنند و البته بیشترین درصد اهداکنندگان سازمان انتقال خون را تشکیل می‌دهند.

وی درخصوص نقش زنان در اهدای خون با تاکید بر اینکه زنان نیمی از جامعه هستند که ظرفیت و پتانسیل آنها را نمی‌توان نادیده گرفت، تصریح کرد: از نظر مشارکت در اهدای خون متاسفانه اهدای خون از جانب زنان رقم بالایی را به خود اختصاص نمی‌دهد و شاید سهم زنان کشور در اهدای خون به 10 درصد برسد.

مهدویانی اضافه کرد: البته روند در حال بهبود است، به طوری که در فروردین‌ماه 95 بانوان استان مرکزی با 8.3 درصد بیشترین شاخص اهدای خون بانوان کشور را از آن خود کردند.

وی با اشاره به اینکه در فروردین‌ماه امسال چهار هزار و 742 نفر برای اهدای خون خود به مراکز خونگیری استان مراجعه کردند، گفت: از این تعداد سه هزار و 975  نفر خون خود را اهدا کردند که در مقایسه با فروردین‌ماه سال گذشته شاهد رشد 4.6 درصدی خونگیری در استان هستیم.

مهدویانی تصریح کرد: از تعداد خونگیری انجام شده در استان 328 نفر خانم خون خود را اهدا کردند که از نظر تعداد در مقایسه با فروردین 94 شاهد رشد 20 درصدی بوده‌ایم، اما به صورت کلی اهدای خون زنان در استان طی ماه گذشته 8.3 درصد بوده است که این میزان در فروردین سال گذشته 6.9 درصد ثبت شده است.

وی درخصوص انواع فرآورده‌های خونی عنوان کرد: به منظور استفاده بهینه از یک واحد خون اهدایی، خون گرفته شده را می‌توان به فرآورده‌های آن تبدیل کرد تا هر بیمار جزئی از خون را که نیاز دارد، دریافت کند و این فرآورده‌های خونی به دو دسته فرآورده‌های سلولی خون و فرآورده‌های پلاسمایی تقسیم شود.

مدیرکل سازمان انتقال خون استان مرکزی فرآورده‌های سلولی خون را شامل خون کامل، گلبول قرمز متراکم و  پلاکت عنوان کرد و با اشاره به اینکه خون کامل بدون تغییر قابلیت نگهداری 35 روزه در شرایط خاص را داراست و بیشتر در خونریزی‌های شدید در بیماران تصادفی مصرف می‌شود، افزود: گلبول قرمز متراکم بعد از جدا کردن پلاسما از خون کامل بدست می‌آید و اکثرا جهت درمان کم‌خونی‌های مزمن مانند تالاسمی استفاده می‌شود.

وی اضافه کرد: پلاکت از یک واحد خون اهدایی تهیه و جهت درمان بیمارانی که خونریزی دارند و خونریزی آنان نشان از کاهش تعداد پلاکت و اختلال عملکرد پلاکتی دارد، استفاده می‌شود.

مهدویانی با بیان اینکه فرآورده‌های پلاسمایی شامل پلاسمای تازه منجمد، رسوب کرایو و پلاکت فرزیس است، عنوان کرد: پلاسمای تازه منجمد شامل بخش مایع خون است که حاوی پروتئین‌های پلاسماست و شامل تمام فاکتورهای انعقادی بوده و برای کنترل خونریزی‌های ناشی از کمبود فاکتورهای انعقادی مصرف می‌شود.

وی با اشاره به اینکه پلاسمای کرایو با یخ‌گشایی کردن پلاسمای تازه منجمد و جمع‌آوری رسوب آن تهیه می‌شود و برای کنترل خونریزی مربوط به کمبود فیبرینوژن و در درمان هموفیلی A کاربرد دارد، در خصوص پلاکت فرزیس گفت: با ابداع ‌روش‌های جدید و افزایش طول عمر بیماران مبتلا به سرطان خون و سایر بیماری‌های خونی روز به روز بر تعداد افراد نیازمند به تزریق پلاکت افزوده می‌شود. از آنجاکه تهیه پلاکت به روزش فرزیس تعداد واحدهای پلاکتی بیشتری را از یک اهدا کننده در اختیار قرار می‌دهد، در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار دارد.

مدیرکل سازمان انتقال خون استان مرکزی در خصوص روش انجام پلاکت فرزیس اظهار کرد: فرد اهداکننده با حالت خوابیده توسط سوزن کوچکی که مشابه سوزن کیسه‌های خون است به دستگاه جداکننده پلاکت وصل می‌شود و خون از بازوی فرد به دستگاه واردمی‌شود، در این بخش بدون هیچگونه اتلاف وقت پلاکت‌ها جمع آوری شده و سپس تمامی اجزای خون فرد به جز پلاکت‌ها به بدن وی بازگردانده می‌شود.

وی مزایای این روش را این چنین عنوان کرد: پلاکت هر شخص بیش از نیاز فردی اوست و اهدای آن اثر نامطلوبی برای اهداکننده ندارد حتی در اهداکنندگان تحت پلاکت فرزیس مکرر در فواصل استاندارد، تعداد پلاکت سریعا به حالت طبیعی بر می‌گردد.

مهدویانی با بیان اینکه پلاکت از عوامل کمک‌کننده در بند آمدن خونریزی است و کمبود آن در بیماران دچار سرطان، لوسمی، آنمی، آپلاستیک، قربانیان تصادف، گیرندگان پیوند و برخی از جراحی‌های قلب بسیار موثر است، افزود: تنها منبع پلاکت اهداکنندگان خون و پلاکت هستند و هیچگونه جایگزین مصنوعی برای آن وجود ندارد به همین دلیل این روش و اهدای پلاکت اهمیت و ارزش بالایی دارد.

به گزارش ایسنا، امروز در فرایند درمان بسیاری از بیماری‌ها و روش‌های درمانی پیشرفته به تزریق خون یا فرآورده‌های آن نیاز است و با وجود پیشرفت‌های گسترده در عرصه علم پزشکی هنوز جایگزین مناسبی برای خون ساخته نشده است، به همین دلیل اهمیت اهدای خون کاملا مشهود و محسوس است.

اهدای خون داوطلبانه بدون هیچگونه چشمداشتی و تنها براساس انگیزه‌های انسانی از سوی اهداکنندگان انجام می‌شود.

علیرضا نادعلی یکی از اهداکنندگان مستمر است که تنها به دلیل رسالتی که حس کرده است به اهدای خون خود مبادرت می‌ورزد.

وی به مناسبت 25 خردادماه روز جهانی اهدای خون در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با اشاره به اینکه اهدای خون مستمر من به صورت اتفاقی رخ نداد بلکه کاملا با فکر انجام شد، اظهار کرد: باتوجه به مراجعاتی که به بیمارستان آیت الله خوانساری داشتم و نیاز بیماران به خون را دیدم تصمیم به اهدای خون گرفتم.

وی با بیان اینکه علاوه بر اهدای خون اهدای پلاکت فرزیس نیز انجام داده‌ام، افزود: متاسفانه بیماران برای تامین پلاکت مشکلات بسیاری دارند به همین دلیل با تحقیقات انجام شده اقدام به اهدای پلاکت کردم.

این اهداکننده مستمر خون با بیان اینکه مسلما ورزش و تغذیه در سلامت افراد اهداکننده موثر است، گفت: در صورتی که مشغله کاری اجازه دهد تمرینات ورزشی را به صورت مستمر انجام می‌دهم، اما به هرحال مشغله سبک زندگی را تغییر داده است و گاه مصرف غذاهای ناسالم را در پی دارد.

وی درخصوص تشویق دیگران به اهدای خون گفت: شاید بدون اغراق در طول این دوران 10 تا 15 نفر را تشویق به اهدای خون کرده‌ام و از طرفی دو تا سه نفر نیز به اهدای پلاکت روی آورده‌اند که با توجه به نیاز بیماران اقدامی مثبت تلقی می‌شود.

نادعلی با اشاره به اینکه اسفندماه سال گذشته آخرین باری بود که خون خود را اهدا کردم، گفت: مسلما بیان احساسات در زمان اهدای خون با شعار و کلیشه همراه می‌شود، اما به نظر من همه انسان‌ها رسالتی دارند، خداوند به هر شخص هدیه‌ای داده است و تن سالم یکی از مهمترین و ارزشمندترین هدیه‌هاست و می‌توان با این هدیه عملکردی مثبت از خود در راستای تامین سلامت دیگران برجای گذاشت و با اهدای خون خود رسالتی که به دوش دارم را انجام می‌دهم.

‌انتهاي پیام/ف