تولدش در میان مردمان و زندگی‌اش در لا به لای گذر زمان، پیری‌اش عیار تاریخ و حضورش نشان زندگی بدون مرگ. حضور یک بنای تاریخی نشانه‌ای است از استمرار زندگی و هر رجش بیانی از تاریخ می شود و هر بندش وظیفه ای بر گردن معاصران آن.
 
با توجه به تخریب تدریجی برخی آثار تاریخی در دوران ما وظیفه ای سخت تر بر دوش میراث داران یک اثر قرار گرفته است.

از این میان باید به بازسازی های غیر اصولی و خطرناکی اشاره کرد که نه تنها جان دوباره به بناها نمی‌بخشند بلکه نبض حیات آنها را به شماره انداخته و زودتر به خاطره ای تلخ تبدیلشان می کنند.

در شلوغی این شهر می توان داستان هایی از تاریخ و سرگذشت پر پیچ و تاب مردمان و بناهایی که شاهدشان بودند، شنید. داستانی که در قلب این شهر به گوش میرسد مانند ترانه گنجشک ها و صدای کلاغ هایش بر فراز رقص چنارستان پیر شهر داستانی است، شنیدنی.

در تهران جوان داستان هایی همچون اولین پرواز، اولین اعدام و اولین های دیگری در کنار نام شاهان وقت همراه با اسم میدانی می آید  که روزگاری نبض سر زندگی یک ملت بوده است. میدانی که صدای چکمه‌های قزاق ها را در یاد دارد. امروز اما سکوت را فریاد می کشد و از آن هیبت گذشته خود تنها نامی را به یادگار دارد.

مدتی است در خیابانی پرهیاهو از شهر تهران، دوباره می توان سر زندگی تاریخ را شنید، عمارت سر در باغ ملی عمارتی است واقع در خیابان باب همایون تهران که آستانه ای است برای میدان مشق، بنایی که می توان با توجه به به‌سازی و باز پیرایی اش جان دوباره ای به این شهر خاکستری داد. 

این عمارت در حال مرمت، بنایی است که علاوه بر ویژگی های خاص در طراحی، دارای عناصر منحصر به فردی همچون آجرکاری است، آجر های استفاده شده در این بنا، معروف هستند به «آجر پیش بر». این مصالح آجر‌هایی هستند که قبل از ساخت بنا، تهیه شده اند و محل دقیق استفاده آنها در بنا، قبل از ساخت با دقت بسیار بالایی مشخص و تعیین شده است و امروزه بخش عمده از پایین دست این بنا احتیاج به بازپیرایی و به‌سازی دارد.

هر بنا که نیاز به مرمت در آن احساس می شود به این منظور است که می توان با مداخله ای در روند زندگی بنا آن را برای مدت بیشتری مساعد و پایدار تر نگاه داشت. مرمت را می توان دارای 3 حوزه اصلی دانست که با عنوان های به‌سازی، بازسازی و نوسازی در فعالیت های مختلف سعی در رسیدگی به بنا ها و آثاری دارد که دارای ارزشی تاریخی و یا فرهنگی هستند.

تفاوت این سه حوزه در روند مداخله در اثر است که کمترین دخالت را به‌سازی دارد که تنها برای بهبود کالبدی اثر در کوتاه مدت صورت می‌گیرد، اما بازسازی به معنای بازسازی مکانیکی و بدون در نظر گرفتن ابعاد فکری و نو پرداز یک وضعیت ساختاری معماری و شهرسازی تخریب شده است و نوسازی فقط به ساختار های نویی به جای ساختار قبلی اثر مربوط می شود.

حال با آگاهی از اهمیت شیوه ساخت این بنا و حوزه منتسب برای مرمت آن، باید منتظر آن بود که چگونه این تیم مرمتی، از پس زنده سازی رج های فرسوده و از دست رفته این بنا، بر خواهند آمد. عمارتی که ما امروزه آن را به عنوان سر در باغ ملی می شناسیم همان بنایی نیست که در دوران قاجار جان گرفت، بلکه این بنا ساختمانی است که میتوان گفت با استفاده از شیوه بازسازی و نوسازی در دوران پهلوی اول دوباره برپا شده است اما آنچه برای این عمارت الزام دارد، به‌سازی است که می تواند آن را دوباره زنده کند و به بافت پر هیبت این مجموعه برگرداند و از هر گونه مرمت بی رمقی خودداری کرد.

این پروژه علاوه بر آجر های خاص، کاشی کاری و فلز کاری ویژه خود را نیز دارد که شناسنامه ای هستند از عصر ما. پروژه سر در باغ ملی، بخشی از فعالیت بازسازی میدان مشق است که از مدت ها - پیش نزدیک به یک سال و نیم قبل- به سفارش سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران آغاز شده و علی رغم گذشت این مدت هنوز پایانی برای این نماد تاریخی تهران وجود ندارد.



انتهای پیام/