طرح رجیستری با هدف مبارزه با قاچاق تلفن همراه و واردات غیر قانونی موبایل به داخل کشور صورت می‌گیرد و پس از آغاز اجرای طرح، در صورت ورود غیرقانونی گوشی تلفن همراه اجازه فعال کردن سیم‌کارت روی آن داده نمی‌شود.

طبق اعلام ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، قرار بود از روز اول مردادماه با آغاز طرح آزمایشی رجیستری موبایل، گوشی‌های جدیدی که IMEI(شماره سریال) ثبت شده ندارند، در شبکه اپراتورها فعال نشوند.

**وعده اجرای طرح رجیستری از اول مرداد

بر این اساس IMEIگوشی های وارداتی در سامانه‌ای در وزارت صنعت ثبت و توسط سازمان تنظیم مقررات ارتباطات و اپراتورهای موبایل بررسی و تطبیق داده می‌شد.

قرار بود این طرح از اول مردادماه تا شهریور ماه اجرا شود و پس از طی یک دوره اجرای آزمایشی یک ماهه و شناسایی نقاط قوت و ضعف، احتمالا از اول مهرماه یا آبان ماه به صورت کامل اجرایی شود.

**وزارت ارتباطات:رجیستری فعلا اجرا نمی شود!

اما در حالی که همه منتظر بودند تا طرح رجیستری اجرا شود محمدرضا فرنقی‌زاد مدیر کل روابط عمومی وزارت ارتباطات درباره طرح رجیستری تلفن همراه گفت: از شش ماه گذشته جلسات متعددی توسط ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و وزات صنعت، معدن و تجارت برگزار شده است تا تصمیم‌گیری لازم برای زمان و نحوه اجرای این طرح صورت گرفت.

وی ضمن توضیح درباره روند این جلسات و بررسی‌های همه جانبه عنوان کرد: در این جلسات مقرر گردید که پس از انجام و تمهیدات اولیه، این طرح به صورت آزمایشی اجرایی گردد.

او افزود: هنوز مقدمات لازم برای اجرای طرح رجیستری تلفن همراه مهیا نشده است و قطعاٌ قبل از اجرای طرح اطلاع‌رسانی لازم انجام خواهد شد.

این مقام مسئول در وزارت ارتباطات درباره گوشی‌های خریداری شده توسط مردم قبل از اجرای نهایی طرح مذکور گفت: برای تلفن‌های تهیه شده قبل از اجرای طرح مشکلی پیش نمی‌آید و محدودیت‌های مورد نظر طرح شامل گوشی‌هایی می‌شود که پس از اجرای طرح وارد کشور می‌شوند.

وزارت ارتباطات در حالی خبر از عدم اجرا طرح مذکور داد که عبدالمجید اجتهادی مدیرکل مبارزه با قاچاق کالا و ارز سازمان تعزیرات هم خبر از آغاز طرح رجیستری گوشی‌های تلفن همراه از یک روز قبل داده بود.

**ابهام در تعرفه واردات

اجرای طرح رجیستری موبایل که قرار بود از اول مرداد اجرا شود، در حالی به تعویق افتاد که سوالاتی از تجربه شکست خورده رجیستری بی پاسخ مانده و سرنوشت تعرفه واردات موبایل پس از آن در ابهام است.

در حال حاضر این سوال مطرح است که آیا تعرفه گمرکی گوشی موبایل کاهش خواهد یافت یا همین تعرفه باقی خواهد ماند؟ زیرا تعرفه واردات نقش مهمی در موفقیت یا شکست این طرح دارد و فاصله زیاد تعرفه قانونی و صرفه بودن قاچاق به شکست طرح دامن می‌زند.

**تجربه ناموفق طرح رجیستری در سال 85

از سویی دیگر نگاهی به تجربه 10 سال پیش و اجرای این طرح در سال 85، تجربه‌های نابسامانی بازار گوشی موبایل و گرانی را تداعی می کند و بازخوانی تجربه‌های سال‌های نه چندان دور، دلایل شکست این طرح را نشان می‌دهد.

طبق تجربه‌های فعالان بازار از آن روزها، یکی از اولین تقلب‌های رایج در این طرح، کپی کردن کد IMEI(شماره سریال گوشی) بوده است.

افرادی در اقدامی بسیار ساده و به صورت نرم افزاری کد IMEIیک گوشی که به صورت رسمی وارد شده بود را برای تعدادی از گوشی‌های قاچاق و حتی برای یک محموله از گوشی‌های قاچاق کپی می‌کردند.

سختی این کار تنها حدود 4 تا 5 هزار تومان هزینه بسته‌بندی مجدد و برچسب زدن بود. از این رو کمکی به جلوگیری از قاچاق نکرد. در آن دوره بازار تعمیرکاران گوشی تلفن همراه از محل تغییر IMEIپرسود شده بود.

پیش از این وحید صدوقی مدیرعامل همراه اول در پاسخ به این سوال که چه راه‌حلی برای این مشکلی وجود دارد، گفته بود: تا زمانی که با دستگاه ساده‌ای می‌توان کد IMEIگوشی را تغییر داد و این دستگاه به وفور در بازار وجود دارد، اجرای رجیستری و موضوعات مربوطه براساس کد IMEIگوشی چگونه قابل اجرا است؟

آیا اکنون راه‌های نرم‌افزاری تغییر IMEIمسدود شده است؟ چه تضمیمی وجود دارد که شماره سریال گوشی های از قبل اکتیو شده یا از رده خارج شده روی گوشی های جدیدی تنظیم و به مردم فروخته نشود؟

پیدا کردن گوشی مسروقه دومین مشکل ناشی از تقلب IMEIبود. در حالی که طبق گفته تازه مسئولان یکی از کارکردهای رجیستر گوشی که از طریق ثبت شماره سریال انجام می‌شود، پیدا کردن گوشی‌های مسروقه و مفقوده است، اما اظهارات فعالان بازار نشان می‌دهد که طرح رجیستری در عمل یافتن گوشی‌های مسروقه را با مشکل مواجه کرده بود.

زیرا به دفعات مشاهده می‌شد که از شماره سریال مسروقه گزارش شده بیش از یک عدد گوشی در شبکه فعال است و تشخیص اینکه کدام دستگاه اصلی و کدام دستگاه سرقت شده، ممکن نبود. این شرایط حتی فضا را برای سارقان امن‌تر نیز کرده بود. در آن زمان در یک مورد 185 هزار گوشی فقط با یک شماره سریال رجیستر شده بود.

سومین مشکل ایجاد رانت در ثبت سریال‌های قاچاق بود. این مشکل از دیگر معضلات دوره سابق اجرای طرح رجیستری بوده است، آن زمان برخی افراد به واسطه آشنایی و ارتباط با کارمندان دولتی مخابرات، به صورت غیرمجاز سریال‌های قاچاق را در سیستم فعال می‌کردند و به طور مستقیم به بی‌تاثیر شدن این طرح کمک کردند، اکنون چه تضمینی برای رفع این مشکل وجود دارد؟

آخرین سوال اساسی درباره گوشی های مسافرتی است؟ آیا پس از این ورود هر گوشی ای توسط اشخاص به کشور ممنوع خواهد شد؟

**درآمدزایی برای دولت با اجرای رجیستری

"نادر قاضی پور" نماینده مردم ارومیه در مجلس و عضو کمیسیون صنایع و معادن، در رابطه با طرح رجیستری موبایل، ضمن دفاع و حمایت از آن عنوان کرد که باید از هر عملی که جلوی قاچاق را می گیرد دفاع کنیم. این نماینده مجلس معتقد است در زمینه قاچاق همیشه دولت ها از قاچاقچیان عقب تر هستند.

همچنین نماینده مردم ارومیه با گله مندی از آنکه چرا ایران به عنوان یکی از پرمصرف ترین کشورهای تلفن همراه تولید خوبی ندارد گفت: باید به دولت در زمینه مبارزه با قاچاق کمک کرد.

این عضو کمسیون صنایع معتقد است که هزینه های این طرح در برابر درآمد آن بسیار ناچیز بوده، و در نهایت درآمد زا خواهد بود.

**طرح رجیستری؛ یکی از راهکارهای مبارزه با قاچاق موبایل

به هر صورت اجرای طرح رجیستری یکی از راهکارهای مبارزه با قاچاق گوشی موبایل محسوب می‌شود و قطعا قاچاقچیان که سودشان در گرو عدم اجرای ایین طرح است در این مسیر بی کار نمی نشینند.

با اجرای موفق این طرح، با جلوگیری از قاچاق و تنظیم بازار از طریق تعرفه واردات ، تولید کنندگان داخلی گوشی تلفن همراه بار دیگر مزیت رقابتی خود را در بازار، یعنی تولید ارزان قیمت، به دست خواهند آورد و در صورت ورود قدرتمند و با کیفیت می توانند سهمی از بازار بزرگ تلفن همراه را به خود اختصاص دهند.

در واقع در سال های اخیر با توجه به سیل گوشی های قاچاق با برندهای مختلف خارجی و همچنین عدم کارایی تعرفه واردات در این شرایط، شرکت های تولید کننده گوشی تلفن همراه در کشور، که توانایی رقابت در تکنولوژی و کیفیت را با بزرگان این بازار نداشتند، تنها مزیت رقابتی خود یعنی قیمت ارزان را هم از دست داده بودند.

بدین ترتیب انتظار می رود طرح رجیستری موبایل با اجرای صحیح و درست و جلوگیری از راه های دور زدن آن تاثیر بسزایی در تولید داخل و همچنین جلوگیری از قاچاق کالا در این بازار بزرگ داشته باشد.

انتهای پیام/