دولت جدید روحانی با یارانه‌ها چه باید بکند؟

▫️ در انتخابات اخیر به شکلی بی‌نظیر، ایده پرداخت یارانه و برخی سیاست‌های حمایتی به سبک آنچه در برخی کشورهای آمریکای لاتین رایج است، به سرفصل موضوعات و وعده‌های انتخاباتی تبدیل شد.  

▫️ سیاست پرداخت همگانی یارانه و مستمری ثابت، میراث برجای مانده از نوع دیدگاه دولت‌های نهم و دهم در مورد مفهوم عدالت اجتماعی است. این سیاست نادرست، بنابر ملاحظاتی در دولت یازدهم نیز تداوم یافت و منشأ مشکلات و معضلات بسیاری در اقتصاد کشور شد.  

▫️ بخشی از مشکل بدهی‌های انباشته امروز دولت، محصول تداوم سیاست نادرست پرداخت یارانه نقدی است. از سوی دیگر پرداخت صدها هزار میلیارد تومان یارانه نقدی طی سالیان گذشته، می‌توانست صرف ارتقای زیرساخت‌های اقتصادی، بهبود خدمات آموزشی و بهداشتی و افزایش راندمان انرژی گردد ولی این منابع عظیم به هدر رفته است.  

▫️ دولت دوازدهم ناچار است این سیاست نادرست را مورد بازنگری کلی قرار دهد. درست است که دولت باید نسبت به معیشت و رفاه اقشار آسیب‌پذیر، تدابیر و سیاست‌های لازم را اتخاذ کند ولی مسئله این است که چگونه می‌توان با منابع مالی محدود، بیشترین منافع را عاید اقشار آسیب‌پذیر کرد. تجربه برخی کشورهای دیگر نشان داده است که بهبود معیشت دهک‌های پایین و اقشار آسیب‌پذیر جامعه به شیوه‌های مؤثرتر و کارآمدتری قابل حصول است.  

▫️ برخی از این اقدامات که در دولت یازدهم آغاز شد، لازم است در دولت دوازدهم با شتاب بیشتری ادامه یابد. یکی از اقداماتی که می‌تواند به شکل مؤثرتری به افزایش رفاه دهک‌های پایین کمک کند، گسترش پوشش بیمه و بهبود خدمات درمانی و بهداشتی است. اقدام دیگر، بهبود عدالت آموزشی و بهبود کیفیت آموزش در مناطق محروم و دورافتاده کشور است. در نهایت در موارد خاصی لازم است دولت طیف محدودی از اقشار جامعه را با پرداخت بیمه بیکاری و مستمری مورد حمایت قرار دهد.

▫️ آنچه مسلم است، ادامه پرداخت یارانه مستقیم به شیوه و ابعاد کنونی و به صورت یک مستمری فراگیر و دائمی، خسارات بسیاری برای اقتصاد کشور و به طور خاص برای اقشار آسیب‌پذیر خواهد داشت.   
حمید آذرمند

انتهای پیام/ز