قاچاق پدیده‌ای ناهنجار در عرصه اقتصادی، اجتماعی جامعه قلمداد می‌شود که علاوه بر صدمه و آسیب جدی به تولید داخل، ضمن تهدید بهداشت و سلامت جامعه، عدم تحقق درآمدهای دولت از محل دریافت عوارض و حقوق گمرکی را به همراه دارد.
یکی از اشکال قاچاق در قالب ورود رسمی از مرزها و از طریق گمرک انجام می‌شود، به دلیل نقصان سیستم نظارتی و کنترلی و استفاده از نظام اداری سنتی، فشل و ناکارآمد در پاره‌ای از مواقع رانت و تبانی میان کارشنان با واردکنندگان یا نمایندگان آنها (ترخیص کار و حق‌العمل کار) راه را از طریق کم اظهاری، استفاده از تعرفه‌های پایین‌تر برای دور زدن حقوق دولت فراهم می‌کند.
با آمدن سامانه جامع گمرکی امید این است که در همه مراحل راه برای ارتباط مستقیم کارمند گمرک و ارباب رجوع و نفوذ برای تبانی و فساد در شقوق مختلف بسته شود.
در حال حاضر این سامانه جامع که در دل خود سامانه‌های مختلفی از جمله پنجره واحد تجارت فرامرزی و سیستم TSC (کدکالا) را همراهی می‌کند، توانسته در مواردی با بستن راه اعمال سلیقه در تشخیص تعرفه کالا توسط کارشناسان گمرک و احتمال حاکم شدن رابطه بر ضابطه با ارباب رجوع شفاف عمل کند و در این مسیر کشفیات قابل توجه‌ای وجود داشته است.
در تازه‌ترین اقدام 13 کانتینر پارچه به ارزش میلیاردی وارد کشور شده که طبق سامانه جامع و گزارشات سیستمی نشان می‌دهد، با ارزیابی دقیق و تعرفه اختصاصی کالا در سیستم تعیین ارزش TSC از تضییع حقوق بیت‌المال جلوگیری شود.
در این اظهارنامه که تصویر آن وجود دارد تمامی اطلاعات کالا و جزئیات آن وجود دارد. اظهارکننده از یک تعرفه پایین‌تر استفاده کرده و در مسیر فرایندهای بررسی و ارزیابی کارشناس گمرگ متوجه تفاوت تعرفه و ارزش کالا می شود.
با ارزیابی کالا توسط کارشناسان گمرک و بررسی مجدد مشخص شده که تخلف میلیاردی وجود دارد.
کارشناس معتقد است مستندات براساس بخشنامه‌ها و تعرفه‌های موجود گمرکی 210 درصد نازل‌تر از آنچه باید باشد اظهارشده است. به همین علت ارزیاب و کارشناس مربوطه خواستار بررسی مجدد این موضوع شده و گزارش آن به رئیس بخش منتقل می‌شود.
این گزارش نشان می‌دهد، علاوه به مبلغ اصلی حقوق ورودی و گمرکی طبق اظهارنامه در ارزیابی مجدد طبق سیستم الکترونیکی و غیر حضوری که ارتباط مستقیم کارشناسی و اظهار کننده را قطع کرده بالغ بر 10 میلیارد و 208 میلیون ریال تفاوت ارزش کالا است که به دلیل تخلف، اظهارکننده کالا باید مبلغ 5 میلیارد و 130 میلیون ریال جریمه پرداخت کند.
نکته جالب اینکه سیستم TSC حدود 7 هفته گذشته شروع به کار کرده و جای سامانه ستاگ را که عملا کارایی خود را از دست داده بود گرفت و در همین مدت کوتاه تاثیر قابل توجهی در ارزش پروانه‌های گمرکی ایجاد کند.
این مباحث و تخلف میلیاردی در حالی رقم خورده است که طی ماه‌های گذشته برخی افراد و نهادهای مربوطه و مدیران گذشته گمرکی که در فساد‌های اخیر نیز دست داشته، به دلیل راه‌اندازی سامانه‌های الکترونیکی و هوشمند فشار مضاعفی به گمرک و مسئول برای توقف این سامانه‌ها آورده‌اند.
اکنون در تازه‌ترین اقدام برخی ترخیص کاران که هویت آنها نیز مشخص نیست، با رسانه‌ای کردن نامه‌ای به رئیس جمهور خواستار رسیدگی به این موضوع شدند.
در بخشی از این نامه آمده ترخیص کاران خواهان ارتباط مستقیم با کارشناس گمرک شده و آن را با مراجع قضایی قیاس کرده‌اند و با ادبیات استفهامی، این سیستم را پایانی بر تعاملات ناسالم ندانسته‌اند.
به گزارش فارس بی شک گذار گمرک ایران به همت مسئولان در تشریفات اداری از مرحله دستی فسادآور گذشته به هوشمند، تحولی شگرف و ستودنی در تاریخ کشور خواهد بود که منجر به کاهش فساد و قاچاق می‌شود. البته ناگفته نماند قطعا در این مسیر به دلیل تغییرات گسترده مشکلات و موانعی وجود خواهد داشت که بهتر است مسئولان نیز با سعه صدر و گوش شنوا رفع نواقص احتمالی را برای تسهیل فضای تجارت خارجی فراهم کنند.
انتهای پیام/ر