سرویس سیاسی فردا؛ محمد مهدی شیخ صراف: تروریستهای داعش علاقه خاصی به زره پوش کردن خودروهای خود دارند. آن هم به صورت دست ساز. فرقی نمی کند چه خودرویی باشد؟ ماشین سواری، تویوتا لندکروز، هاموی، کامیون کمپرسی، لودر و حتی تانک و نفربر!
این علاقه به بروز خلاقیت های جالبی در این کار منجر می شود. خلاقیتی که خودروهای نظامی بی بدیلی به ارمغان می آورد که حاصل در اختیار داشتن تکه های متعدد فلز، یک دستگاه جوشکاری و فرصت زیاد است. این خودروها با زره چهل تکه، هر بیننده ای را به یاد ماشین های عجیب و غریب فیلم سینمایی «مد مکس» (مکس دیوانه mad max 2015) می اندازد. گویی جرج میلر در روایت هالیوودی خود نمونه های داعشی آخرالزمان را به تصویر کشیده که شاخص ترین نشانه آن خشونت بی رحمانه و خودروهای نظامی خاصی است که در بیابان ها برای جنگ می تازند.
زرهپوش کردن خودرو یا به قول فرنگی ها آرمور (armor) کردن آن توسط نیروهای داعش بیش از همه برای خودروهایی که انجام می شود که برای ماموریت هایی انتحاری در نظر گرفته می شوند. خودروهایی با سرعت بالا که تمام فضای آنها انباشه از مواد انفجاری می شود و راننده ای آن را به سمت هدف تعیین شده هدایت می کند تا همه چیز را با هم روی هوا بفرستد و رستگار شود. این یکی از واقعیت های مشترک تمام تصاویری است که تروریستهای داعش از عملیاتهای اینچنین خود منتشر می کنند. چنین کاری هرچند خودرو را سنگین می کند و سرعت آن را کمتر و یا اینکه گاهی از شدت انفجار می کاهد اما آنقدر مهم هست که جان هدایت کننده خودرو را تا لحظه آخر برای رسیدن به نقطه هدف حفظ کند.
نحوه انجام این کار آنقدر متنوع هست که مشخص کند دستورالعمل واحدی برای انجام آن وجود ندارد. به نظر می رسد هدف از چنین کاری محافظت بیشتر خودروها از گزند سلاح های سبک مثل مسلسل های دستی یا تیربار باشد. چرا که گلوله های کالیبر 7.62 و نزدیک به آن توانایی نفوذ و عبور از این ورقه های ضخیم فلزی را ندارند. داعش برای در امان ماندن بیشتر سرنشینان خودروهای خود این کار را انجام می دهد. کسانی که عازم خط مقدم، شبیخون به یک پست بازرسی یا حمله انتحاری به یک موقعیت نظامی ارتش و نیروهای مردمی هستند. البته صدمه کمتر به خودروهایی که مهمترین ابزار جابجایی نیروهای داعش در نبود ترابری هوایی به حساب می آیند هم باید به آن اضافه کرد.
در این کار معمولا نقاط حساس خودرو ها پوشش داده می شود. اتاق راننده و سرنشینان، محل قرار گرفتن تیربارچی یا متصدی سلاحی مانند توپ های سبک یا ضدهوایی که بر روی خودرو سوار شده، چرخ ها و البته مخزن سوخت خودرو حتما با تکه های فلز پوشش داده می شوند. تکه های بدون استفاده ای که معمولا در همه مناطق نبرد که در آنها درگیری صورت گرفته باشد رها هستند و حالا داعشی ها راهی برای استفاده دوباره آنها برای تقویت سنگرهای سیار خود یافته اند. سنگرهای سیاری که به واسطه چابک بودن، هدفگیری آنها با موشک های متداول دوش پرتاب ضد تانک قدری دشوار تر از معمول است.
داعشی ها تنها به پوشاندن نقاط حساس و آسیب پذیر اکتفا نمی کنند و گاهی کل یک خودرو را طوری می پوشانند که تنها یک شکاف در جلوی آن برای دید راننده باز است. آنقدر که نمی توان حدس زد زیر این سپر پولادین چه قرار گرفته است و به نوعی یک تانک دست ساز را برای آنها پدید می آورد. ماجرا حتی به اینجا هم ختم نمی شود نمونه هایی از افزودن حفاظ های فلزی و اضافه شدن پوشش زره تانک، نفربر و خودروهای هاموی آمریکایی (گونه نظامی خودروی هامر) که در اختیار داعش هست وجود دارد.
این روش ها که استفاده از آن در سال 2013 جدی شد همچنان در نیروهای داعش رو به گسترش است. در اخبار آمده بود دانشگاه جهادی داعش در حال تلاش برای استفاده از ماشین های جنگی بدون سرنشین برای حملات انتحاری خود است. با تمام این اوصاف آنچه در ماههای اخیر در میدان های جنگ رخ داده نشان می دهد این بداهه پردازی های صنعتی هرچند در موارد محدودی چون شبیخون و حملات انتحاری کارکرد داشته اند، اما در مقابل آتش سنگین توپخانه و حملات هوایی که داعش از آن بی بهره است چندان شانسی برای بقا ندارند.