گیاه تراریخته به گیاهی اطلاق می‌شود که ساختار ژنتیکی آن از طریق مهندسی ژنتیک تغییر یافته باشد. این تغییر معمولاً جهت بهبود مقاومت گیاه به برخی آفات یا بیماریهای گیاهی و برای بهبود عملکرد گیاه و بهره‌وری کشاورز صورت می‌گیرد.

کشت و تولید محصولات تراریخته موضوعی است که شاید در دهه‌های اخیر بیشتر به آن پرداخته می شود، طبق آمار تا نیمی از میزان مصرف برنج مورد نیاز کشور را محصولات تراریخته تشکیل می‌دهند.

کارشناسان متخصص در این حوزه مدعی هستند که مخالف ورود و پیشرفت تکنولوژی به کشور نیستند اما موضوع مورد بحث  این است که نباید این محصولات تا زمانی که سلامت و بی‌خطر بودن آن‌ها  100 درصد از لحاظ علمی و پژوهشی اثبات نشده وارد بازار مصرف و کشت و تولید شود.

با این وجود متاسفانه شاهد عرضه و مصرف روز افزون این محصولات در کشور هستیم.

از عوارض احتمالی مصرف محصولات تراریخته می‌توان به سرطان و عقیم شدن اشاره کرد و با این حجم گسترده هجوم این محصولات به بازارهای مصرف احتمال وقوع چنین خطری را چندین برابر افزایش خواهد داد.

پروفسور علی کرمی استاد تمام دانشگاه و متخصص بیوتکنولوژی پزشکی، سلولی و مولکولی و فوق تخصص مهندسی ژنتیک در همین رابطه اظهار داشت: در همایش امنیت غذایی که سال گذشته برگزار شد معاون غذا و داروی وزارت بهداشت اعلام کرد برای تاسیس آزمایشگاه تراریخته‌ بودجه گذاشته‌‌ایم؟ این یعنی در ده سال گذشته که این محصولات وارد سفره غذایی مردم شده آزمایشی انجام نشده یا بررسی نشده‌؟ مردم چه گناهی دارند که از این موضوعات اطلاع ندارند؟ چرا باید مردم چوب سوء مدیریت مراکز نظارتی را بخورند؟

وی با عنوان اینکه در حال حاضر نیازی به تکنولوژی محصولات تراریخته در بخش کشاورزی نداریم، بیان کرد: به گفته یکی از محققان مؤسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر ما فعلا نیازی به استفاده از تکنولوژی تراریخته در تولید محصولات کشاورزی نداریم و روش‌های متداول مانند روش‌های هیبرید اصلاح بذر انواع محصولات مناسب با افزایش تولید و حتی مقاوم را تولید می‌ کند.

فوق تخصص مهندسی ژنتیک با توجه به علت اصلی توسعه تراریخته در جهان عنوان کرد: ادعا می شد چون سموم کشاورزی برای سلامت انسان خطر دارد محصولات تراریخته مقاوم به سموم سبب کاهش مصرف سموم شیمیایی می‌‌شود، این  شعار خوبی بود ولی متاسفانه یک مطالعه 16 ساله در آمریکا که اخیرا منتشر شده نشان داد جواب معکوس شده و مصرف سموم شیمیایی 3 برابر شده حال چه علف‌کش باشد یا هر سم دیگری بالاخره سم شیمیایی است.

وی افزود: آفات و گیاهان زنده‌اند و به سموم مقاوم می شوند همانطور که میکروب‌ها به آنتی بیوتیک‌‌ها مقاوم شده اند.

استفاده از محصولات تراریخته متوقف شود

محمد تقی توکلی، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس در گفت و گو با خبرنگار «رازق» با اشاره به اقدامات صورت گرفته در زمینه محصولات تراریخته اظهار کرد: برخی کارشناس معتقدند که محصولات تراریخته با وجود وارداتی بودن آن‌ها مشکل خاصی را به دنبال نخواهد داشت اما در مقابل بسیاری از کارشناسان نیز هستند که معتقدند هنوز آثاری که این محصولات از خود برجای می‌گذارند قطعی نشده که چه عواقبی را به دنبال دارند.

عدم استفاده کشورهای تولیدکننده محصولات تراریخته تهدیدی برای عدم سلامت این محصولات است

وی افزود: تا زمانی که کشورهای تولید کننده محصولات تراریخته از این محصولات استفاده نمی‌کنند قطعا امکان تهدید سلامتی انسان‌ها با مصرف این محصولات وجود خواهد داشت.

عضو کمیسیون کشاورزی مجلس ادامه داد: در واقع در کشت محصولات تراریخته از جهش‌های ژنتیکی استفاده می‌کنند که این موضوع می تواند مشکلات ژنتیکی از جمله سرطان را برای انسان بوجود بیاورد.

توکلی با توجه به اینکه هنوز سلامت چنین محصولاتی بصورت قطعی تایید نشده، افزود: از همین رو توصیه ما اینست که فعلا از استفاده محصولات تراریخته جلوگیری شود و اگر وارداتی هم در این زمینه صورت می‌گیرد باید با اطلاع رسانی دقیق و به موقع جلوی این امر گرفته شود.

مجوز واردات محصولات تراریخته صادر نشده است

وی با بیان اینکه هنوز از سوی دولت هم مجوزی برای واردات یا استفاده از این محصولات صادر نشده است، عنوان کرد: طی جلساتی که در کمیسیون کشاورزی مجلس صورت گرفت تمام محققین و مسئولین مربوط به این حوزه حضور یافتند که درآن جلسات هم اعلام شد تا سلامت این محصولات به طور قطعی مشخص نشده نباید مورد استفاده در بازار و کشت محصول قرار بگیرد.

وی در پایان با اشاره به برخی اظهارات از وجود محصولات تراریخته در بازار مصرف و یا کشت آن توسط کشاورزان داخلی،  اظهارکرد: قطعا کشت این محصولات و یا وجود آن‌ها در بازار بصورت رسمی نیست چرا که اگر واقعا چنین موضوعی باشد کارشناسان در رابطه با واردات، تولید یا مصرف آنها موضع خواهند گرفت.

واردات محصولات تراریخته منع قانونی ندارد!

سیامک مره صدق، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز در گفت و گو با «رازق» در اظهارنظری متفاوت اظهار کرد: تا کنون از لحاظ علمی ثابت نشده که محصولات تراریخته 100 درصد برای انسان ضرر داشته و یا 100 درصد بی خطر باشد از همین رو واکنش‌های برخی رسانه‌ها مبنای علمی دقیقی ندارد.

وی با توجه به صحت این موضوع که نیمی از برنج‌های مصرفی داخل کشور جزء محصولات تراریخته اند یا نه، افزود: در این رابطه می‌توانم بگویم که حداقل خود من مستنداتی راجع به این موضوع ندیده‌ام اما چیزی که طبیعی است اینست که درهرصورت مصرف‌کنندگان باید از ماهیت جنسی که مصرف می‌کنند مطلع باشند.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس افزود: بنابراین الزام قانونی ایجاب می‌کند که محصولاتی که با تکنولوژی‌های خاص پرورش داده شده‌اند و یا از طریق جهش‌های ژنتیکی کشت شده‌اند با برچسب‌های مخصوص نوع فرآوری آنها برای مصرف کننده مشخص شده باشد.

مره صدق با بیان اینکه واردات این کالاها منع قانونی ندارد عنوان کرد: هیچ منعی برای واردات این کالاها وجود ندارد به شرط آنکه مصرف کننده از ماهیت این نوع محصولات مطلع باشد.

وی در رابطه با عدم فروش چنین محصولاتی در کشورهای غربی عنوان کرد: این موضوع که کشورهای غربی خودشان از این محصولات استفاده نمی‌کنند و تنها به کشورهای دیگر صادر می‌کنند نیز موضوع غیرقابل قبولی است چرا که در این کشورها نیز با اطلاع دادن نحوه کشت و فرآوری این محصولات به مصرف کننده در بازار مصرف عرضه می‌شود.

خطر یک تکنولوژی جدید برای سلامت انسان را بطور 100 علمی نمی توان اثبات کرد!

وی در واکنش به این سوال که ممکن است چنین محصولاتی اثرات منفی و غیر قابل جبرانی را برای سلامت مردم در طولانی مدت به همراه داشته باشد عنوان کرد: این موضوع امکان دارد برای هر تکنولوژی نویی وجود داشته باشد و در واقع عوارضی را به دنبال خود داشته باشد که اثرات آن تا 10 سال آینده مشخص خواهد شد که تا قبل از آن هیچ راه علمی برای اثبات چنین موضوعی وجود ندارد.

وی در پایان با تاکید براینکه هیچگاه بطور 100 علمی نمی توان اثبات کرد که یک تکنولوژی جدید قطعا در آینده خطری را برای سلامت انسان به دنبال خواهد داشت، خاطر نشان کرد: حتی اگر آزمایشی روی تست‌های حیوانی هم به طور کامل جواب مثبت دهد این الزاما نمی‌تواند روی نمونه انسانی هم به طور قطعی مثبت عمل کند.  

انتهای پیام/ر