هر ساله در کشور شاهد تصادفات جاده‌ای بسیاری هستیم که تلفات و مصدومان زیادی بر جا می‌گذارد. مردمی که ترجیح می‌دهند تعطیلات آخر هفته را در کنار خانواده و در سفر به سر ببرند راهی جاده می‌شوند به این امید که ساعات و روزهای خوشی را در کنار هم سپری کنند. اما بسیاری از آنها نمی‌دانند که چه سرنوشتی ممکن است در انتظارشان باشد و آیا سالم به مقصد می‌رسند یا نه!

در فضای مجازی عکس هایی منتشر می شود که خودروهایی با جریمه های میلیونی به دست پلیس متوقف می شوند.
 

طبیعی است که در مسافرت‌های خانوادگی، راننده و سرنشینان خودرو تمام تلاش خود را می‌کنند تا سفری بی‌خطر داشته باشند؛ از توصیه‌های مادر خانواده گرفته تا راهنمایی‌های فرزندان در مورد کنترل سرعت مطمئنه و رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی، همه و همه دلیلی بر این مدعاست. گرچه همیشه استثنا هم وجود دارد. اما خانواده‌ها هر قدر هم که در این رابطه تلاش کنند، هستند رانندگانی که گویی خیابان‌ها ملک شخصی‌شان است و هر کاری که بخواهند می‌توانند در آن انجام دهند و با زیر پا گذاشتن قوانین، با جان و مال دیگران بازی کنند. روی سخن بیشتر با رانندگانی است که هر از گاهی اخبار جریمه‌های میلیونی‌شان منتشر می‌شود. جرایمی با مبالغی هنگفت که شاید باور کردنش کمی سخت باشد؛
«توقیف پژو با خلافی 46 میلیونی»، «خودروی سواری با 22 میلیون ریال خلافی در نکا متوقف شد»، «خودروی 206 با 111 تخلف و مبلغ 4275000 تومان توسط پلیس راهور بابل توقیف شد» و موارد مشابه دیگری که شاید هر از گاهی به گوشتان خورده باشد. اما اینجا دو نکته جلب توجه می‌کند؛ اول اینکه چه شرایطی پیش می‌آید که مبلغ جرایم یک رانندۀ متخلف به اینجا می‌رسد؟ و دوم اینکه وظیفۀ پلیس راهنمایی و رانندگی در این بین چیست؟

تخلف در کمال خونسردی!

شاید نتوان گفت تخلف رانندگی امری عادیست اما مسئله‌ایست که اکثر مردم در زندگی روزمره با آن مواجهند.  به‌ناچار روزانه میلیون‌ها نفر با وسایل نقلیه در شهرها و جاده‌ها در رفت‌وآمدند و احتمال دارد به دلایل مختلف هر کدام از آنها تخلف رانندگی را تجربه کنند. اما آنچه که غیرعادی به نظر می‌رسد این است که این تخلفات و عبور از خط قرمزها به یک عادت تبدیل شود و عجیب‌تر اینکه کسی نباشد جلوی این تخلفات را بگیرد.

نمونه تیترهایی که در بالا ذکر شد گواه این واقعیت است. رانندگانی که با خیال راحت و در آرامش، رانندگی که نه، تخلف می‌کنند و این کار را شاید هر روز و هر ساعت انجام می‌دهند و قبض جریمه هم برایشان صادر می‌شود اما چه فایده که بازدارنده نیست.

شاید اگر با این تخلفات فقط جان خود این رانندگان به خطر می‌افتاد باکی نبود چرا که چنین افرادی باید به سزای اعمالشان برسند اما متأسفانه پای خانواده‌های بیگناهی در میان است که با هزاران امید و آرزو راهی سفرهای درون‌شهری و برون‌شهری می‌شوند بیخبر از اینکه شاید طعمۀ چنین رانندگان متخلفی شوند!

چراغِ خاموشِ قانون

طبق آمار پلیس راهور، روزانه 165 هزار برگۀ جریمه برای رانندگان متخلف در کشور  صادر می‌شود. این آمار از میزان تخلفات صورت‌گرفته در روز حکایت دارد و همچنین نشان می‌دهد پلیس وظیفۀ خود را در این زمینه به‌خوبی انجام می‌دهد اما وقتی مثلاً میزان تخلفات 111 مورد و مبلغ جریمه به 4 میلیون تومان می‌رسد، یعنی اینکه یک جای کار می‌لنگد.

چطور موبایل یک کاربر تلفن همراه با بدهی 100 هزار تومانی قطع می‌شود اما خودروی یک رانندۀ پرخطر توقیف نمی‌شود تا اینکه تعداد تخلفات به 111 مورد برسد؟ در حالی‌که به‌نظر می‌رسد پیدا کردن رانندۀ متخلف از طریق سیستم‌های هوشمندی که در اختیار پلیس راهور است کار چندان سختی نباشد، چرا که هم آدرس فرد متخلف وجود دارد و هم آخرین دوربینی که تخلف را ثبت کرده است. اما چرا این کار با این همه تأخیر صورت می‌گیرد؟

بدون شک تردد این رانندگان پرخطر که تخلف و جریمه اصلاً برایشان معنا ندارد، اصلی‌ترین عامل آمار تلفات در جاده‌هاست و چه بسا اگر زودتر شناسایی شده و خودرویشان متوقف شود آمار تلفات جاده‌ای به‌شدت کاهش یابد.