آخرین روزهای دی ماه سال 94 بود که محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان و فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با قرائت بیانیهای مشترک، بهصورت رسمی آغاز «روز اجرای» برجام را اعلام کردند.
حالا حدود 6 ماه از روز اجرای برجام میگذرد ولی تا کنون بسیاری از وعده هایی که دولتی ها داده بودند محقق نشده و به نوعی می توان گفت که دولت به وعدههای پسابرجامی خود جامه عمل نپوشانده است.
**تناقضگوییهای مسئولان در دوران قبل و بعد از برجام
از جمله سخنان معروف حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان قبل از برجام این جمله معروف بود: «ما وقتی میگوییم باید تحریمهای ظالمانه رفع شود بعضیها چشمانشان زیاد نچرخد. تحریمهای ظالمانه باید از بین برود تا سرمایه بیاید و مشکل محیط زیست، اشتغال، صنعت و آب خوردن مردم حل شود».
روحانی در جای دیگری گفت: «من در گذشته گفتم که اقتصاد به سیاست خارجه یارانه میدهد اما این دولت میخواهد سیاست خارجیاش به اقتصاد یارانه دهد که امروز آن روزی است که وعده ما عملی شده است؛ شرایط را آماده کردهایم و بانکهای ما امروز میتواند فعال شوند ...».
اما بعد از اجرای برجام بود که روحانی در سخنانی متناقض گفت: «میگویند با برجام دولت برای ملت رفاه بیاورد، مگر ما برجام را آوردهایم؟ ما خادم مردم هستیم، برجام را خدا آورد. پیروزی ملت اراده حق بوده و همان خدا هم برای ملت سربلندی بیشتر و رفاه بیشتر خواهد آورد ...».
از این دست تناقض گوییها در سخنان مسئولان دولتی در دوران قبل وبعد از برجام فراوان دیده میشود.
به طور مثال علی طیب نیا وزیر اقتصاد قبل از توافق میگفت که سال ۹۴ با توافق هسته ای بذر اقتصاد ایران به ثمر می نشیند ؛اما وی بعد از توافق در سخنانی اعلام کرد که لغو تحریم ها مشکلات اقتصادی را حل نمی کند.
همچنین نهاوندیان رئیس دفتر رئیس جمهور قبل از توافق مدعی بود که بعد از توافق منتظر رشد اقتصادی، کاهش تورم و خروج از رکود باشید؛ اما وی بعد از توافق گفت که کسی نباید منتظر رونق اقتصادی در برهه فعلی باشد.
همچنین مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس جمهور قبل از توافق میگفت: با لغو تحریم های یک ساله به شرایط پیش از تحریم باز می گردیم، اما وی بعد از توافق اعلام کرد که سال ۹۴ سال سختی است و منتظر رونق اقتصادی نباشید.
از سوی دیگر سیف رئیس کل بانک مرکزی قبل از توفق مدعی شده بود که اقتصاد ایران بعد از توافق هسته ای شکوفا خواهد شد اما بعد از توافق بود که گفت: در این شرایط به صلاح نیست ارز را تک نرخی کنیم، شش ماه صبر کنید.
**وضعیت "ناامید کننده" اقتصاد در پسابرجام برای مردم
به هر صورت با وضعیت فعلی شاید بتوان لقب "ناامید کننده" را بهترین لقب برای وضعیت کنونی اقتصاد کشور برگزید چرا که از یک سو برجامی که دولت قولش را داده بود و از آن به عنوان دوران پسا تحریم یاد میکرد، امروزه تنها به دوران پسا برجام تغییرنام یافته است در حالی که تقریبا هیچ بهره اقتصادی از دوران پسابرجام نصیب کشور نشده و به هم ریختن سیستم اقتصادی بیشترین فشار را بر روی مردم و به ویژه قشر کم در آمد وارد میکند.
بر همین اساس میتوان گفت که برجام هیچ تغییری در زندگی مردم نداشته است؛ برجامی که قرار بود بهمحض عملیانی شدن گرهها را در کار مردم باز و گشایش در کارها بیندازد، بعد از گذشت 6 ماه هیچ اتفاقی جز تعطیلی یکی پس از دیگری کارخانهها برای کشور به همراه نداشته است.
**کارخانههایی که در دولت یازدهم تعطیل یا نیمه تعطیل شدند
در حال حاضر کارخانجات تعطیلشده و یا در معرض تعطیلی بسیاری در کشور وجود دارد که صدایشان به جایی نمیرسد.
ارج از جمله کارخانههایی بود که قدمت دیرینهای در ساخت و تولید لوزام خانگی داشت و روزگاری تقریبا در خانه هر ایرانی یکی از محصولات این شرکت جای داشت.
اما آنچه از واقعیت امر پیداست این قصه سر دراز دارد و محمدرضا دیانی، رئیس انجمن لوازم خانگی کشور موضوع را از این فراتر عنوان میکند و با اعلام اینکه ۱۰۰ کارخانه لوازم خانگی تعطیل شده، میگوید: بیش از ۵۰۰ واحد صنعتی فعال در زمینه لوازم خانگی بزرگ و الکترونیک با ظرفیت ناقص مشغول فعالیت هستند.
همین موضوع زمزمه تعطیلی این واحدهای صنعتی نیمه تعطیل را قوت میبخشد که متاسفانه زنگ خطر را در کشور به صدا درآورده است.
در این راستا کارخانههای لوازم خانگی، لوله پروفیل، کاشی، نساجی و ... از جمله کارخانههایی بودند که بیشترین آسیب را از رکود اقتصادی دیدهاند.
از جمله اخباری که در سال جاری در خصوص رکود و تعطیلی و نیمه تعطیلی کارخانه ها تا به امروز گزارش شده است؛ عبارتند از:
۱- ۸۰ کارخانه و کارگاه شهرستان بروجرد در حال تعطیلی
۲- ۱۰۰ کارخانه لوازم خانگی تعطیل شد
۳- بیش از ۷۰ درصد کارخانه های قزوین تعطیل است
۴- بیکاری حدود هزار کارگر از نیمه دوم سال گذشته در صنعت کاشی
۵- رئیس خانه صنعت از تعطیلی ۴۵ درصدی واحدهای صنعتی کوچک خبر داد
۶- اخراج کارگران برخی صنایع به علت رکود اقتصادی مانند واحدهای تولیدی کاله، پارس سرام، آی تی آی و ...
**دولت دستاوردهای برجام را اعلام کند
در همین رابطه هاشمی رئیس سابق کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه امروز و در عصر بهاصطلاح پسابرجام که هیچ اولویتی نه در اقتصاد، نه در فرهنگ و نه در علم شاهد نیستیم، گفت: اگر واقعاً برجام دستاوردی داشته است، دولت اعلام کند که ما هم خوشحال شویم.
همچنین فرشید سیمبر کارشناس مسائل اقتصادی هم در مورد وضعیت اقتصادی کشور در دوران پسابرجام گفت: وضعیت اقتصادی در پسابرجام تغییر اساسی پیدا نکرد، چرا که قیمت نفت تنها اندکی افزایش یافت و مبادلات دلاری نیز هنوز با مشکلات جدی همراه است.
وی ادامه داد: در جذب سرمایهگذاری خارجی نیز نتوانستیم موفق عمل کنیم و باید اقدامات اساسی برای گسترش حجم مبادلات صورت گیرد.
این کارشناس اقتصادی گفت: این شرایط موجب شد که از چشمانداز افزایش رشد اقتصادی و خروج از رکود دورتر شویم و در نتیجه رکود کاهش پیدا نکرد و اشتغال افزایش نیافت.
سیم بر تصریح کرد: در پسابرجام تنها تورم اندکی کاهش یافت که آن هم به خاطر کالاهای تحریمی بود که قبلا از بازارهای سیاه تهیه میشد.
** انتظارطولانی مردم در "پسابرجام" برای تغییر در وضع معیشت
به هر صورت باید به این نکته تاکید کرد که در این میان مردم ایران نیز بی صبرانه منتظر نتایج مذاکرات بودند تا شاید با نهایی شدن توافقات هسته ای ،آثار مثبت آن را در زندگی خود احساس کرده و فشاری را که در طول سالیان متمادی بویژه پس از وضع تحریم ها متحمل شده اند از دوش خود بردارند و البته خود دولتمردان نیز پیش از تصویب برجام این توقعات را بوجود آورده بودند که در دوران پسا تحریم شاهد از بین رفتن رکود و به تبع آن رشد اقتصادی و بهبود وضع معیشتی مردم خواهیم بود، بعبارت دیگر دولت یازدهم همه مشکلات اقتصادی کشور را به تحریمها گره زده و تنها راه خروج از بحران را در لغو تحریمها معنا کرده بود.
در واقع اقتصاد کشور در دوره دو ساله مذاکرات هستهای در دولت یازدهم، امیدوارانه به انتظار نشست تا پس از توافق و کسب حقوق هستهای، روزهای سخت رکود را به فراموشی بسپارد اما دوران پسابرجام طولانیتر از آن شد که انتظار می رفت و مردم هنوز منتظرند تا بلکه گشایشی در سفرههای خود احساس کنند.
انتهای پیام/