فضای سرشار از آرامش اقتصادی و عموم‍‍‍ی ا‍‍‍یجاد شده ب‍‍‍ین ا‍‍‍یران و جامعه جهان‍‍‍ی پ‍‍‍یش زم‍‍‍ینه حركت‌های سازنده برای گسترش روابط و معاملات مال‍ی اقتصادی است و م‍‍‍ی توان با تك‍‍‍یه برآن در مس‍‍‍یر تام‍‍‍ین مالی پروژه های ز‍‍‍یربنا‍‍یی و خدمات فن‍ی و مهندسی با استفاده از تسه‍‍‍یلات اعتباری خارج‍‍ی و قراردادهای منعقده با اعتبار دهندگان ب‍‍‍ین الملل‍‍‍ی گام های اساس‍ی برداشت بر همین اساس بانك‌ها نقش بس‍‍‍یار مهمی در تام‍‍‍ین مالی تجار دارند و م‍‍‍ی توانند همگام با شركای خارجی نقش مهم خود را در بازار بكر تجارت جهانی پر رنگ تر كنند.

**نقش موثر بانک ‌ها در توسعه تجارت

بانك‌های ایرانی معتقدند كه داشتن برنامه و چشم انداز آ‍‍‍ینده م‍‍‍ی تواند به صورت جدی در همكاری ها تاث‍‍‍یر گذار باشد بر همین اساس باید همكاری های ا‍‍‍یران با جامعه جهانی و بالعكس را ‍‍‍یك فرصت خاص اقتصادی تلقی کنند تا برای دوطرف نت‍‍‍یجه های مثبتی را به دنبال داشته باشد لذا باید با ‍‍‍یك مدل جهانی اعتماد،انصاف و احترام را مبنای همكاری و تعاملات گسترده قرار داد.

شرا‍‍‍یط جدیدی پس از اجرا‍یی شدن برجام در كشورمان ا‍‍‍یجاد شده است لذا بانك‌های ایرانی باید با توجه به سیاست های كلی دولت شرایط جدیدی را برای ا‍‍‍ین فضای ایجاد شده تعریف كرده و تلاش کنند تا با بهره گیری از منابع خارجی در چارچوب معاملات مثبت بین الملل‍ی به روند توسعه كشورمان شتاب بخشند.

امروز در عرصه مدیریت جهانی ، آزادی و اختیار سرما‍یه گذاران خارج‍ی مانند بسیاری از كشورها در ‍‍‍یك چارچوب تدوین شده ملاك قرار می گیرد تا سرما‍‍‍یه وارد شود و هم كشورها و هم طرف خارجی بتوانند از سود و نتایج مثبت آن بهره گیرند لذا بانك‌ها باید بر اساس استاندارد های جهانی ، منصفانه برخورد كردن را ‍‍‍یك اصل بدانند كه البته ا‍‍‍ین برخورد منصفانه دوجانبه است.

**مشکلات تجار ایرانی در خارج از کشور برطرف نشده است

البته مشکلات تجار ما در خارج از کشور برطرف نشده است و بازرگانان کشور برای واردات و صادرات کالا از طریق بانک‌های اروپایی، ترکیه، امارات و چین پول مبادله می‌کنند و هنوز امکان انتقال پول برای تجار ما وجود ندارد.

در حال حاضر بانک‌های ما قادر هستند که از طریق سوئیفت پیامی را ارسال کنند ولی این امکان فایده چندانی ندارد، زیرا بانک‌های اروپایی هنوز به ما اعتماد ندارند چرا که هنوز اعتماد‌سازی لازم میان بانک‌های ما و بانک‌های اروپایی ایجاد نشده، به همین دلیل بانک‌های اروپایی حاضر به پذیرش اعتبارات اسنادی ما نیستند.

در همین رابطه عسگر اولادی عضو اتاق بازرگانی می گوید: بانک‌های ما و بانک‌های خارجی باید قراردادی را امضا کنند که طریقه ارتباط پولی بین آنها مشخص شود، اما بانک‌های اروپایی از امضای این قرارداد با بانک‌های ما سر باز می‌زنند، به همین دلیل اتصال به سوئیفت در حال حاضر فایده‌ای برای اقتصاد ما نداشته است.

عسگراولادی تأکید کرد: بانک‌های مرکزی کشورها باید تضمین‌های لازم را بدهند که در صورت بازگشایی سوئیفت، بانک‌های خارجی بتوانند پولشان را بگیرند. اما بانک‌های مرکزی کشورهای اروپایی چنین تضمینی را نمی‌دهند، چون با درخواست هر یک از کشورهای 5+1 ممکن است تحریم‌ها برگردد.

وی با تأکید بر اینکه بانک‌های اروپایی از همکاری با بانک‌های ما واهمه دارند، افزود: احتمالا این مشکل ظرف سه ماه آینده حل خواهد شد.

عضو اتاق بازرگانی در خصوص تاثیر اجرای برجام بر اقتصاد کشور عنوان کرد: برجام به دلیل جو انتخاباتی حاکم بر کشور در اثری بر اقتصاد کشور نگذاشته است و اگر بخواهیم منتظر اثری از اجرای برجام باشیم باید در آینده آن را مشاهده کنیم.

عسگراولادی تاکید کرد: هیئت‌های تجاری زیادی به ایران آمدند و مذاکراتی انجام شده است. قراردادهای موقتی هم امضا شده که البته دائمی نیست.

عضو اتاق بازرگانی خاطرنشان کرد: بعد از برجام بخشی از اعتمادها جلب شده، مسافرت‌هایی انجام شده و ویزا به برخی از کشورها راحت‌تر صادر می‌شود، اما مهم‌ترین کار نقل و انتقال پول است که هنوز انجام نشده است.

وی در خصوص همکاری بانک‌های آمریکایی و اروپایی بعد از اجرای برجام بیان کرد: بانک‌های آمریکایی به هیچ وجه با ما همکاری نخواهند کرد زیرا به دلیل تحریم داماتو اجازه همکاری اقتصادی با ما را ندارند. برای همکاری بانک‌های ما با بانک‌های آمریکایی باید تحریم داماتو برداشته شود.

عضو اتاق بازرگانی افزود: در حال حاضر مسئولان به خصوص در وزارت خارجه به دنبال برداشتن تحریم‌ها هستند تا بانک‌های آمریکایی هم بتوانند با بانکهای ما همکاری کنند. بانک‌های اروپایی قانونا می‌توانند با ما همکاری کنند ولی از ترس اینکه کاخ سفید آنها را جریمه کند با بانک‌های ما همکاری نمی‌کنند و فعلا احتیاط را در دستور کار خود قرار داده‌اند.

**لزوم ایجاد تحول در سیستم بانکداری

به هر صورت چنان که شواهد موجود نشان می‌دهد بعد از اجرای برجام بانک‌های ایرانی کماکان امکان دسترسی به سوئیفت را پیدا نکرده‌اند،‌ اما با توجه به اینکه بر طبق مفاد برجام امکان فوری بازگشت تحریم‌ها با درخواست هر یک از 5 کشور طرف مذاکره با ایران پیش‌بینی شده و به دلیل آنکه در صورت این اقدام کلیه بانک‌های طرف سوئیفت مجدداً مشمول تحریم و جریمه‌های ناشی از همکاری با ایران می‌شوند، عملاً هیچ یک از آنان تمایل فوری برای همکاری با ایران حداقل در یک سال آتی نخواهند داشت.

به نظر می‌رسد که لازم است تا در پساتحریم بسترها و ساختارها طوری طراحی شود که همه امور راحت و روان حرکت کند؛ در این میان نقش سیستم بانکداری بسیار حائزاهمیت است چراکه ارتباطات صادرکنندگان و واردکنندگان از طریق سیستم بانکی اتفاق می‌افتد؛در این‌باره لازم است که سیستم بانکداری متحول شود.

البته نمی‌توان از هر بانکی توقع داشت که برای افزایش صادرات هزینه کند، چون این مسئولیت بانک نیست؛ بانک به‌دنبال سودآوری است و باید به‌گونه‌ای سیاست‌گذاری کرد که از یک‌سو توسعه صادرات غیرنفتی و از سوی دیگر سود بانک‌ها در نظر گرفته شود.

**نقش بانکهای داخلی در عدم همکاری بانک‌های خارجی با ایران

در شرایط فعلـی به نظر می‌رسد تنها راه سریع برای خروج از رکود اقتصادی بدون عوارض تورمی، توسعه هر چه بیشتر صادرات و رهایی از وابستگی به درآمد نفت است که عضویت در سازمان تجارت جهانی یکی از الزامات موفقیت ایران در توسعه صادرات محسوب می‌شود.

در این راه تلاش شبکه بانکی کشور می‌تواند زمینه مناسبی را برای تامین مالی فعالیت‌های صادراتی فراهم کند.

تامین منابع مالی توسط بانک‌ها جهت فعالیت‌های بازرگانی نه تنها به ضرر بخش تولیدی نیست، بلکه نبود آن، واحدهای تولیدی را با مشکلات فراوانی از نظر تامین مواد اولیه و واسطه و انتقال تکنولوژی مواجه می‌کند، اما متاسفانه دیدگاه غلط برخی افراد در مورد بازرگانی خارجی که می‌تواند موتور رشد اقتصادی کشور باشد بانک‌های تجاری را هدف انتقادات خود قرار داده است و همه مشکلات تولید را به عدم تخصیص منابع برای سرمایه‌گذاری و فعالیت‌های توسعه‌ای به بخش تولیدی از طرف بانک‌ها می‌دانند؛ در حالی که این کار به عهده بانک‌های تخصصی و بازار سرمایه است.

به هر صورت با توجه به کمبود شدید نقدینگی بانک‌ها در حال حاضر و افزایش هزینه بانک‌ها به علت تورم بالا و افزایش نرخ سود سپرده‌ها از یک طرف و عدم تمایل موسسات تولیدی برای سرمایه‌گذاری به علت عدم اطمینان به شرایط سیاسی – اقتصادی کشور در شرایط فعلی، بنگاه‌های تولیدی حاضر به گرفتن تسهیلات با نرخ‌های فعلی در بازار نمی‌باشند و کاهش نرخ سود تسهیلات برای آنها منجر به رانت خواری و خروج منابع بانکی برای فعالیت‌های غیر‌تولیدی و سفته‌بازی می‌شود و لزوما منجر به بهبود بنگاه‌های تولیدی نخواهد شد.

از سویی دیگر بانک‌های داخلی مشکلات متعددی دارند که ظرفیت‌های لازم را برای کار مشترک با همتایان خارجی خود فراهم نکرده اند و به همین دلیل اکنون علیرغم خواست بانک‌های خارجی متاسفانه هنوز بانک های ایرانی الزامات و شرایط لازم را ندارند.

در پایان لازم است به این نکته اشاره شود که در عرصه مهمی در اقتصاد ایران قرار گرفته ایم و دغدغه مقام معظم رهبری، اقتصاد کشور است که همواره در ابلاغیه ها و رهنمودهای خود به آن پرداخته اند، بنابراین باید دغدغه همه مسئولان نظام و مردم، گره گشایی از اقتصاد کشور باید و در این مسیر هر یک از ما به وظایف خود عمل کنیم.

انتهای پیام/