تراریخته واژه‌ای است که این روزها دغدغه بسیاری از مردم و کارشناسان شده است و گزارش‌ها و مقالات زیادی را به خود اختصاص داده است.

**ریشه "تراریخته" چیست؟

واژه “تراریخته” ریشه در دست‌کاری ژنتیک محصولات مصرفی اعم از پوشاک و تغذیه دارد، درواقع محصول تراریخته را می‌توان محصولی نام‌برد که از طریق ایجاد تغییرات ژنتیکی، توانایی‌هایی را به‌دست آورده که در محصولات معمولی وجود ندارند، این تغییر در ژنتیک می‌تواند باعث مقاومت در برابر خشکی، شوری خاک، پر باری محصول، مقاومت در برابر آفات و…شود، در کل محصولاتی که از این طریق تولید می‌شوند را نمی‌توان در طبیعت پیدا کرد.

**محصولات تراریخته چیست؟

دکتر کرمی محصولات تراریخته را اینگونه تعریف کرد: محصولات تراریخته؛ محصولات دستکاری شده ژنتیکی هستند که در دنیا با نام (جی ام او) شناخته شده‌اند، این محصولات به شکل دست کاری ژنتیکی اصلاح شده است، تعریف ساده از این محصولات این است که؛ این محصولات به روش دست کاری پزشکی در آزمایشگاه ساخته شده است؛ یعنی یک ژن بیگانه را وارد یک محصول کرده‌اند، در مهندسی ژنتیک تراریخته می‌توان ژن هرچیزی را وارد محصول دیگر کرد مثلاً ژن سم مار را وارد یک محصول کرد، با اینکه به هم مربوط نیستند اما این نوع دست کاری ها را می‌توان با این روش انجام داد، سی سال پیش دانشمندان به فکر افتادند که چرا از این روش برای محصولات کشاورزی استفاده نکننیم و گیاهی به‌وجود آوریم که نیازی به سم پاشی نداشته باشد و یا یک گیاه را اصلاح کنیم، برای مثال قارچ‌های خوراکی بعد از مدتی لکه دار می‌شوند و مردم آن‌ها را نمی‌پسندند با روش اصلاح ژنتیکی از لکه شدن قارچ‌ها جلوگیری کردند و یا گوجه‌فرنگی وقتی برای مدتی بماند نرم می‌شود و دانشمندان با همین روش از نرم شدن گوجه‌فرنگی نیز جلوگیری کردند در واقع ژن این محصولات را دست کاری کردند و محصولاتی را پدید آوردند که در طبیعت وجود ندارد، در روش دست کاری ژنتیکی، می‌توانند ژن یک محصول را حذف و یا یک ژن بیگانه را به آن اضافه کنند، برای مثال در مزارع ذرت که وسعت این مزارع زیاد است و نمی‌شود به شکل سنتی و مرسوم آن‌ها را وجین کرد، دانشمندان آمدند از یک باکتری به نام (بی تی) ژنی را به دست آوردند که در برابر آفات مقاومت می‌کرد و با آن ژن سم ضد آفت تولید می‌کرد، این ژن را وارد دانه‌های این ذرت وارد کردند، این ذرت تراریخته اکنون ژنی دارد که توانایی تولید سم را دارد و آفت با خوردن شیره این گیاه، سم وارد بدنش می‌شود و از بین می‌رود، از طرفی در کشورهایی که مزارع ذرت وسیع دارند برای جلوگیری از رشد علف هرز از روشی استفاده می‌کنند که متأسفانه در کشور ما نیز در حال شکل گرفتن است، در این روش؛ سمی به نام سم علف هرز کش تولید شده که با هواپیما روی مزارع پاشیده می‌شود، اما چون این سم قوی است دیدند روی محصول نیز اثر می‌گذارد، برای جلوگیری از این مشکل مجبور شدند ژن دیگری را نیز وارد ذرت کنند تا در برابر علف کش ها مقاومت کند، اکنون سوال اینجا است که آیا این ژن‌هایی که وارد ذرت‌ها شده است برای انسان مشکل‌زا است یا نه، در ریشه ذرت این ژن بی تی وجود دارد اما چرا وارد دانه‌ها نشده است؟

وی ادامه داد: چند سال پیش فردی با کمک بنیاد راکفلر که بنیادی صهیونیستی است، این ژن‌ها را وارد برنج کرد و اکنون ما نمی‌دانیم که کدام برنج که در بازار است؛ تراریخته شده‌اند، خانم دکتر صالحی، استاد دانشگاه رشت، دو سال پیش آزمایشی انجام داد که نتیجه عجیبی داشت، بر اساس این تحقیق 48 درصد برنج‌های بازار ایران و البرز تراریخته است، البته من معتقدم ممکن است در روند این تحقیق اشتباهی پیش آمده باشد، اما چرا مسئولین اعلام می‌کنند که محصول تراریخته در ایران وجود ندارد.

کرمی در مورد محصولات تراریخته در بازار تصریح کرد: واقعاً معلوم نیست که کدام محصولات در بازار تراریخته شده هستند، در اروپا تمام محصولات تراریخته دارای برچسب جی ام او هستند و مصرف کننده حق انتخاب دارد، در بازار ما 99 درصد روغن‌ها تراریخته شده هستند، با فشاری که ما به مسئولین آوردیم موفق شدیم فقط سه برند روغن را برچسب دار کنیم که البته آن هم خیلی ریز کنار مشخصاتش آورده شده از مثلاً تخمه آفتابگردان براریخته شده استفاده شده است.

**چگونگی ورود محصولات تراریخته به ایران

وی در مورد ورود این محصولات به ایران اظهار داشت: آن شخصی که وارد کننده این محصولات بوده است، می‌دانسته که این محصولات تراریخته هستند اما چون آگاهی عمومی وجود نداشته کسی هم متوجه نشده است. اکنون ما درحال اطلاع رسانی هستیم که مردم شما در حال خوردن محصولات تراریخته هستید، 10 سال است که از این محصولات استفاده می‌کنید، سوال من از مسئولین این است که چرا به مردم اطلاع رسانی نکرده‌اند، درخواست ما این است که یک طرح شناخته شده مانند استاندارد شکل بگیرد که روی محصولات تراریخته شده بزرگ حک شود.

این استاد ژنتیک در ادامه گفت: من بارها ترور شخصیتی شده‌ام؛ همه جور تهمتی به من وارد شده، همه این‌ها به این خاطر است که حرف حق می‌زنم، چرا در اروپا آگاهی بالا است؟ چرا در اروپا فردی که می‌خواهد یک محصول را بخرد آن‌را به دقت مورد مطالعه قرار می‌دهد اما ما حتی به شکل فله خرید می‌کنیم؟ این‌ها به این دلیل است که به مردم آگاهی داده شده است، اکنون ما نیز چنین کاری را راه‌اندازی کرده‌ایم.در اینترنت سه کلیپ پنج دقیقه‌ای وجود دارد به نام دانسته‌هایی در باره روغن. یک سوال دارم فرض کنیم تخمه آفتابگردان کیلویی پنج هزار تومان باشد چطور ممکن می‌شود روغنی که فرآوری شده و از هر یک کیلو تخمه شاید صد گرم روغن به دست می‌آید، کیلویی سه هزار تومان باشد؟ پس قطعاً یک جریانی در کار است، چرا هنوز در سایت غذا و دارو بخش تراریخته وجود ندارد؟ رئیس سازمان غذا و دارو به من گفت ما آزمایشگاه غذا و دارو نداریم و تازه پول گرفتیم تا آزمایشگاه بسازیم، پس تا حالا با غذای مردم چه می‌کردید؟

**محصولات تراریخته؛ دستاوردی مشکوک؟

تراریخته طیف وسیعی از مواد غذایی مانند انواع میوه ها و سبزیحات، گوشت ها، حبوبات، غلات، لبنیات و ... را شامل می شوند.

علی‌رغم اقدامات احتیاط آمیز کشورهای پیشرفته در مصرف عمومی محصولات تراریخته، در هیچ ‌یک از گمرک‌ها و مبادی ورود کالا در ایران، آزمایشگاهی مختص تشخیص میزان تراریختگی و ارزیابی خطر محصولات غذایی وارداتی از حیث تراریختگی وجود ندارد و صرفا اعلام کشور صادر‌کننده محصولات مبنای تصمیم‌سازی است!

 این در حالی است که مطالعات نشان می‌دهد بسیاری از محصولات از جمله بیش از ۹۰ درصد از روغن خوراکی، بخش قابل توجهی از برنج و ذرت موجود در بازار ایران، دستکاری‌شده ژنتیکی هستند. همچنین آزادسازی کشت، واردات و صادرات و مصرف عمومی این محصولات در لایحه برنامه پنج‌ساله ششم توسعه مورد تأکید و اهتمام دولت قرار گرفته است!

**منافع باند واردات GMO

بر اساس اسناد منتشر شده در روزنامه رسمی برخی از مسئولان دولتی و آقازاده‌ها از واردات محصولات تراریخته به کشور سود سرشاری بدست می‌آورند و علت تبلیغات وسیع دولت بر ضد دانشمندان و متخصصین مخالف با عرضه بی‌قانون و گسترده این محصولات پرخطر در کشور برآمده از «منافع شخصی و باندی» است.

**کمیسیون کشاورزی واردات، تولید و مصرف تراریخته را ممنوع کرد

در همین رابطه عباسی پاپی‌زاده عضو کمیسیون کشاورزی مجلس در خصوص لایحه برنامه ششم دولت برای تجاری سازی محصولات تراریخته اظهار کرد: محصولات تراریخته از موضوعاتی است که سلامت جامعه را دچار مشکل می‌کند و در کمیسیون کشاورزی مجلس هنگام بررسی لایحه برنامه ششم، بحث مفصلی در خصوص تولید یا عدم تولید این محصولات صورت گرفت.

وی با اشاره به اینکه  پیشنهاد ممنوعیت تولید و مصرف محصولات تراریخته کشاورزی در برنامه ششم توسعه توسط بنده مطرح شد افزود: پیشنهادات دیگری در این کمیسیون برای تولید محصولات تراریخته کشاورزی به شکل محدود یا تولید بر اساس استانداردسازی وجود داشت اما در نهایت قرار شد مصوبه کمیسیون کشاورزی به نحوی نوشته شود که "واردات، تولید و مصرف محصولات تراریخته در کشور ممنوع شود".

وی با تاکید بر اینکه به کشت محصولات ارگانیک و تراریخته در برنامه ششم توجه شده است گفت:  در این برنامه قرار است که از تولید و واردات محصولات تراریخته جلوگیری  شود، در عوض کشت محصولات ارگانیک توسعه یابد.

پاپی زاده گفت: در مصوبه کمیسیون کشاورزی اشاره شده است که دولت باید به هر شکلی اجازه ندهد محصولات تراریخته به بازار  مصرف کشور وارد شود.

وی در پاسخ به این سؤال که واردات و تولید کنجاله و پنبه تراریخته نیز در برنامه ششم توسعه ممنوع می‌شود یا خیر گفت: کنجاله با وجود اینکه مصرف مستقیم انسانی ندارد اما با توجه به اینکه به مصرف مرغ می‌رسد و بعد انسان آن را مصرف می‌کند احتمالا تاثیرات منفی آن در انسان نیز وجود دارد. همچنین اجازاره واردات و مصرف پنبه تراریخته نیز داده نشده است.

وی گفت: هرچند تاثیرات منفی تراریخته هنوز مسجل نشده است اما برای احتیاط تا زمانی که به صورت کاملا مستند و علمی مصرف این نوع محصولات، بر اساس شاخص‌های سلامت جامعه بی‌خطر اعلام نشود، به ناچار  و برای احتیاط  از واردات و تولید آن جلوگیری می‌شود.

وی گفت: توسعه و کشت محصولات ارگانیک و اعمال استانداردهای ملی کنترل کیفی تولید بخش کشاورزی و فرآورده‌های آن و گسترش مبارزه تلفیقی برای کاهش سموم در بخش کشاورزی و حمایت از کلینیک‌های گیاه‌پزشکی و مصرف بهینه نهاده‌ها (سم و کود)‌ از دیگر مواردی است که در برنامه ششم توسعه به آن پرداخته شده است.

وی در پایان یادآورشد: امیدواریم که این برنامه‌ها به کاهش هزینه‌های درمان و افزایش سلامت جامعه در طول برنامه 5ساله توسعه کمک کند.

**چه باید کرد؟

این مصوبه کمیسیون کشاورزی به کمیسیون تلفیق می‌رود و بعد از تصویب و قرار گیری در گزارش نهایی در صحن علنی مجلس به رای گذاشته می‌شود تا لازم‌الاجرا شود.

به هر صورت در یک جامعه بی‌قانون، هیچ مسیری برای انتخاب «سبک زندگی سالم» برخلاف کشورهای پیشرفته وجود ندارد. حقیقت این است که دولت در حالی در واردات و توزیع بدون «برچسب هشدار» و آگاهی‌دهنده محصولات تراریخته گردن کشی می‌کند که براساس قانون حق چنین تصمیم‌سازی را ندارد و براساس قوانین ابلاغی رهبر انقلاب، هدف گذاری مسیر توسعه کشاورزی کشور به سمت تولید انبوه و توزیع محصولات «ارگانیک و سالم» است.

 البته می‌شود از مصرف همه محصولات وارداتی خودداری کرد اما هیچ مسیری برای اطمینان یافتن از تراریخته بودن یا نبودن پنیر یا نانی که از بازار تهیه می‌کنیم وجود ندارد چرا که ممکن است مثلا آنزیم به کار رفته در تهیه این محصولات داخلی  آلوده به مواد GMOباشد!

مهسا زحمتکش

انتهای پیام/