ین تازه‌ترین شایعه‌ای است که دست به دست در کانال‌های تلگرامی می‌چرخد. عکس‌های هولناک از پا و سینه زخمی مرغ که در توضیح آن نوشته شده است. شیوع عارضه جذام مرغ باعث شده است مرغداران پرنده‌های خود را زودتر از موعد به کشتارگاه بفرستند و در بازار توزیع کنند. عارضه‌ای خطرناک که ازطریق گوشت و جگر مرغ به انسان منتقل می‌شود اما این شایعه دیروز ازسوی سازمان دامپزشکی کشور رد شد. این سازمان درگزارشی که ارسال کرده، توضیح داده است؛ عکس‌ها مربوط به عارضه ساده‌ای موسوم به «آبسه یا بالشتک» است که بر اثر تماس مکرر پا و سینه پرنده با زمین مرطوب و غیربهداشتی ایجاد می‌شود. آراسب دباغ‌مقدم نایب‌رئیس کمیته بهداشت مواد غذایی سازمان نظام دامپزشکی نیز توضیح می‌دهد: تنها حیوانی که جذام می‌گیرد، نوعی خزنده در آمریکاست و هیچ حیوان دیگری ازجمله پرندگان به ویروس جذام مبتلا نمی‌شوند. البته محمد یوسفی رئیس اتحادیه پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی نیز می‌گوید: این شایعات تمام‌نشدنی بازار مرغ، نوعی جنگ تجاری و رقابت ناسالم در بازار است و ازسوی کسانی مطرح می‌شود که از به هم‌ریختن بازار کشور منفعتی به جیب می‌زنند.
نخورید جذام می‌گیرید!
باز هم تلگرام کار دست تولیدکنندگان مرغ داد. شایعه مرغ جذامی چند روزی است که بحث داغ شبکه‌های اجتماعی شده است. حالا دیگر به نظر می‌رسد کم‌کم باید به این سناریو عادت کنیم؛ هرچند وقت یک‌بار سایت‌ها و کانال‌های تلگرامی شایعه هولناکی در بازار موادغذایی منتشر می‌کنند. شایعاتی که در واقع حاکی از یک جنگ اقتصادی بین صاحبان منفعت در بازار ایران است و هرگز واقعیت نداشته‌اند.
«قابل توجه همشهریان ایرانی؛ چند تن از مرغ‌های کشتارگاه‌های ایران دچار یک نوع بیماری به شکل جذام شده‌اند که از پای مرغ شروع شده و کل بدن مرغ را از بین می‌برد و باعث مرگ‌ومیر آنها می‌شود. حال کشتارگاه‌ها قبل از این‌که این بیماری به کل بدن مرغ شیوع یابد، آنها را سر بریده و در بازار به فروش می‌رسانند. لازم به ذکر است که بیماری ازطریق مصرف گوشت جگر و استخوان مرغ به انسان سرایت می‌کند. خواهشمندیم از خرید و مصرف گوشت مرغ شدیدا خودداری کنید و به دوستان و عزیزان خود اطلاع‌رسانی کنید!»
این متن یک پیام تلگرامی بود که به سرعت برق و باد در شبکه‌های اجتماعی پخش شد و از مردم «خواهش» کرد، مرغ نخرند! این‌که چه کسانی پشت این شایعات مجازی هستند، یک بحث و این‌که چرا چنین شایعاتی با این سرعت پخش شده و مورد قبول باور عمومی قرار می‌گیرند، اما بحث دیگری است.
بلافاصله بعد از پخش این شایعه، روابط‌عمومی سازمان دامپزشکی کشور درگزارشی که ارسال کرده است، موضوع جذام مرغی را رد کرده و توضیح داد: موضوع جذام مرغ‌ها صحت ندارد. این ضایعه نوعی زخم مکانیکی و موضعی است که درشرایط بستر نامناسب، غیربهداشتی و مرطوب درطیور گوشتی و همچنین نامناسب بودن کف قفس درطیور تخم‌گذار در ایجاد بیماری در مرغ نقش داشته و پوست ناحیه سینه نیز درصورت تماس زیاد با بستر ممکن است دچار عارضه مشابه شود. ضایعه‌ای که تصاویر آن درشبکه‌های مجازی منعکس شده است؛ التهاب، زخم، سوختگی یا آبسه یا بالشتک کف پا یا اصطلاحا Bumble Foot بوده و نام علمی آن Plantar Pododermatitis است.
علی غفوری مدیرکل دامپزشکی اردبیل هم در پایگاه اطلاع‌رسانی این اداره توضیحات بیشتری آورده و گفته است؛ این بیماری نوعی زخم مکانیکی و موضعی بوده و ممکن است حالت مزمن یا عفونی در اثر استافیلوکوکوس اورئوس به خود بگیرد. آمونیاک تولید شده در بستر نامناسب، غیربهداشتی و مرطوب در طیور گوشتی به‌ویژه در زمستان درشرایط تهویه‌ای ضعیف و نامناسب‌بودن کف قفس درطیور تخم‌گذار و نیز کمبود ویتامین‌ها به‌ویژه ویتامین A و بیوتین در ایجاد این بیماری درمرغ نقش دارند. پوست ناحیه سینه و بخش خلفی مفصل خرگوشی نیز درصورت تماس زیاد با بستر ممکن است دچار عارضه مشابه شود.
جذام مرغی وجود ندارد
«مرغ‌های صنعتی کمترین تحرک ممکن را دارند و به همین دلیل گاهی دچار زخم‌ها و لکه‌های پوستی می‌شوند. این را آراسب دباغ‌مقدم گفته و تأکید می‌کند: این زخم‌ها، التهاب پوستی در اثر ساعت‌ها یک‌جا نشستن است که در کشتارگاه اصلاح شده و هیچ ضرری برای مصرف‌کننده ندارد.
به گفته دباغ‌مقدم بروز جذام در انسان بسیار کاهش یافته و موارد جدید آن در هرسال، از تعداد انگشتان دو دست کمتر است. حتی جذام‌خانه‌های سابق و دهکده‌های جذامیان، یکی پس از دیگری تعطیل شده‌اند. با این شرایط مرغ چطور میتواند جذام داشته باشد؟
دباغ‌مقدم همچنین می‌گوید: باکتری عامل جذام (مایکوباکتریوم لیپرا) حتی در انسان نیز به نقاط سردتر بدن که گردش خون کمتر است (مانند نوک بینی و گوش‌ها)، تمایل دارد؛ با توجه به این‌که دمای طبیعی بدن مرغ (۴۱ درجه سانتیگراد) از انسان هم بالاتر است، شرایط رشد برای این باکتری دربدن مرغ به هیچ عنوان فراهم نیست.
با توجه به این‌که ایران درمرحله حذف جذام قرار دارد و تعداد مبتلایان به این بیماری در سال، کمتر از ۵نفر است، به نظر می‌رسد شایعاتی از این دست، به منظور ایجاد جو روانی منفی درکشور ساخته می‌شوند.
مصرف مرغ مبتلا به آبسه خطری ندارد
این عکس‌ها در دونوع منتشر شده‌اند. عکس‌های مشمئزکننده‌ای که ناحیه پا و سینه مرغ را نشان می‌دهد. به گفته دباغ‌مقدم این زخم‌ها اگر در سینه مرغ باشد، در کشتارگاه اصلاح شده و برای مصرف‌کننده ضرری ندارد. اگر هم درپنجه باشد که جای هیچ نگرانی وجود ندارد؛ چراکه در کشتارگاه‌های صنعتی، همیشه پا (پنجه مرغ) از محل مفصل خرگوشی (قوزک پا) توسط دستگاه مخصوص به صورت خودکار قطع می‌شود و لاشه‌های مرغ بسته‌بندی شده، همیشه فاقد پنجه هستند.
دباغ‌مقدم تأکید می‌کند: پا یا سینه دارای این ضایعات اگرچه ظاهر بازارپسندی ندارند، ولی پس از برداشت عمقی زخم، قابل مصرف خواهد بود.
دامپزشکی علیه ناشر شایعات شکایت کند
محمد یوسفی رئیس اتحادیه پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی با انتقاد از تأثیر شایعات تلگرامی به بدنه تولید کشور می‌گوید: سازمان دامپزشکی کشور باید علیه عده‌ای که این شایعه را پخش کردند، اعاده حیثیت کرده و اعلام جرم کند. چگونه است که ٢ قطعه مرغ در فیروزکوه آنفلوآنزا می‌گیرد، عالم و آدم خبردار می‌شوند اما شایعه‌زدایی روند کندی دارد و مسئولان زمانی این شایعات را تکذیب می‌کنند که شاید دیر باشد و تبعات مالی برای فرآیند تولید داشته باشد.
مرغ همیشه روی آنتن است و میتواند از وزیر تا مردم عادی را قلقلک دهد. این جمله‌ای است که یوسفی برای اعتراض به شایعات تمام‌نشدنی و بی‌اساس بازار مرغ انتخاب می‌کند و می‌گوید: عده‌ای سودجو از ارزانی و فراوانی مرغ ناراضی هستند و می‌خواهند با رقابت ناسالم و دروغ‌پراکنی بازار را از چنگ تولیدکنندگان داخلی خارج کنند.