روند سقوط بازار سهام شدت گرفت

فقط طی دو روز اخیر شاخص کل بورس تهران نزدیک به500 واحد ریزش کرده و به کانال 80هزارواحدی فرو افتاده است. برهمین اساس شاخص کل قیمت و بازده نقدی بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات دیروز یکشنبه با کاهش 207 واحدی روی رقم 80 هزار و 713 واحد ایستاد. شاخص کل هم ‌وزن نیز با کاهش 70 واحدی عدد 27 هزار و 348 واحد را به نمایش گذاشت. شاخص سهام آزاد شناور نیز با کاهش 312 واحدی به رقم 88 هزار و 47 واحد دست یافت. دیروز همچنین شاخص کل فرابورس (آیفکس) با کاهش 5 واحدی به 918 واحد رضایت داد. 
این ریزش‌ها درحالی است که در روزهای منتهی به انتخابات ریاست‌جمهوری و حتی یکی و دو روز پس از آن دماسنج بازارسهام به شکلی هیجانی و بدون دلیل منطقی افزایش یافته بود. هرچند صاحبنظران دلسوز نسبت به این روند هیجانی هشدار داده بودند اما متاسفانه برخی افراد فریب این جریان تصنعی را خوردند و اقدام به خرید سهام کردند که طبیعی است با ریزش‌های فعلی اغلب این افراد با زیان سنگینی مواجه شده باشند.
البته رشد بی‌رویه و کاذب بورس در دولت یازدهم امری مسبوق به سابقه است.
به‌طور نمونه چهارسال پیش که حسن روحانی پیروز انتخابات شد مردم را دعوت به حضور در بورس کرد و برهمین اساس شاخص بورس نیز بدون هیچ دلیل بنیادی طی مدت کوتاهی با رشد افسارگسیخته‌ای تا مرز 90 هزار واحد پیش رفت اما به یکباره طیب‌نیا وزیر اقتصاد روحانی با اعلام اینکه شاخص بورس حبابی رشد کرده است روند سقوط آزاد دماسنج بازار سهام را کلید زد! در همان حال اقتصاد کشور هم به تبع سیاست‌های منفعلانه به رکود عمیقی فرو رفت و بر همین مبنا نیز بورس تهران که به نوعی از آن به عنوان ویترین اقتصاد ایران یاد می‌شود هم گرفتار ریزش‌های طولانی و کسل‌کننده شاخص شد و تقریبا تا امروز نیز نتوانسته از این بیماری مزمن خلاصی یابد، هرچند به‌زعم برخی کارشناسان، متولیان بازار تلاش کرده‌اند با شاخص‌سازی‌های صوری مانع از اصلاح جدی و دقیق شاخص شوند، اما همین وضعیت فرسایشی و خواب آور سبب شده تا بسیاری از سهامداران پس از انباشت زیان سنگین، عطای ماندن در بورس را به لقایش ببخشند و دیگر امیدی به وعده‌های توخالی دولت مدعی تدبیر و امید نداشته باشند.
از سوی دیگر هم در گزارشی با اشاره به تداوم روند آب شدن حجم معاملات بازار سهام و آب رفتن حجم معاملات شرکت‌ها نوشت: در حالی‌که هیچ اقدامی برای حفظ و صیانت از ثروت صاحبان حقوق سهام صورت نمی‌گیرد و عموم سهامداران و سرمایه‌گذاران بازار سرمایه با ضرر مواجه شده‌اند اما شرکت‌های کارگزاری برخلاف آنچه که در دنیای امروز مرسوم است با اخذ کارمزدهای تعیین شده در فرایند خرید و فروش سهام همچنان ارتزاق می‌کنند.
این در حالی است که سهامدار باید در صورت افت قیمت سهام خریداری شده خود همچنان بار کارمزد کارگزاری‌ها را به دوش بکشد. برای سهامدار در یک روز معاملاتی اگر فرض شود که افت قیمت تا کف دامنه نوسان قیمت رخ دهد باید با احتساب کارمزد کارگزاری، زیانی در حدود 7 درصد را انتظار داشته باشد در حالی‌که در صورت رشد قیمت سهام تا سقف کامل دامنه نوسان قیمت، پس از کسر کارمزد تنها باید انتظار بازدهی 3 درصدی را با وجود تحمل ریسک‌های مختلف انتظار داشته باشند.
هم اکنون مجموع کارمزد پرداختی در هر معامله از سوی سهامدار به شرکت‌های کارگزاری با احتساب مالیات و حق نظارت سازمان بورس و ارکان حدود 1/6 درصد از هر معامله است.
چنین فرایند ناعادلانه‌ای در بازار سهام که این روزها با رکود و از چشم افتادن سرمایه‌گذاران مواجه شده حاصلی جز توسعه سوداگری و خروج معامله‌گران بازار سهام از این بازار را به قیمت پولدار شدن کارگزاری‌ها نخواهد داشت.